ëúá:
ôøõ âøéï
úøâí: îùä ìåé
ìåç ùùú äñéîðéí äùìîéí å-13 äáùåøåú
äáñéñéåú
àðå îåãéí ìàì ùãé, àì ùãé
âãåì, àì ùãé àçã.
æåäé äëøæä øùîéú, àåúä ðòø äçîåø àåëì
ìçí òáåø ëì òí éùøàì åëì àåîåú äòåìí:
äâàåìä äùìéùéú äùìîä, áæëåú äâåàì
äðáçø çééí áï îùä, ùðåìã áöðòà, úéîï, áðå åéåøùå ùì øàù ì"å äöãé÷éí
äðñúøéí áãåøå, äâéòä. äâåàì äàçøåï ðåìã áîàé 1914 åðôèø áéåðé 1982 áîéìàðå. îéã
òí îåúå ùì äöãé÷ äðñúø, äúâùí äôñå÷ "åÌôÄúÀàÉí éÈáåÉà àÆì-äÅéëÈìåÉ
äÈàÈãåÉï àÂùÑÆø-àÇúÌÆí îÀáÇ÷ÀùÑÄéí" (îìàëé, â', 1).
öåøåú äâéìåé äçãù åäâãåì ùì äâàåìä
äùìéùéú äùìîä ùì àäéä àùø àäéä îúâìåú áçìåîåú ðôìàéí ìîé ùäéä ÷øåá
ìöãé÷, åáîéåçã ìàìå ùñééòå ìå áîäìê ñáìå äàçøåï ëøàù ì"å äöãé÷éí äðñúøéí
äñåáìéí.
çìåîåú ðôìàéí àìå îðåáàéí áñôø éåàì
(â', 1) åîäååéí àîöòé çùåá, ùãøëå äâàåìä äùìîä îúâìä, åùîàôùø ìëì äàðùéí äæëàéí
áàîåðúí ìäùúúó áàåôï ôòéì á÷áìú äâàåìä äùìîä. äâéìåé ùì äâàåìä äùìéùéú äùìîä
äåà áàåúå äæîï âí âéìåé äáøéú äçãùä äùìîä äîðåáàú áñôø éøîéä (ì"à, 30) ëîå
âí ääúâùîåú äðáåàéú ùì ëì äðáåàåú äîúééçñåú ìâàåìä äùìîä. äçìåîåú äâàåìééí
îëéìéí àú ñéîðé äâàåìä äùìéùéú äùìîä, åäçìåîåú äðáåàééí îëéìéí àú ñéîðé äãåø
äøáéòé äæä. äñéîðéí äîùéçééí åäâàåìééí ùäúâìå áçìåîåú àìå îòðé÷éí àú äùôä
äáøåøä äçãùä äîðåáàú (öôðéä, â', 9) áæîï äâàåìä äùìîä.
äöãé÷ äðñúø çééí äéä äéåøù äðáçø
ìáøëåú ä'. ääùâçä äàìåäéú éòãä àåúå ìäéåú äâåàì äàçøåï ùì äâàåìä äùìîä ìàçø
äùìîú òáåãúå äðñúøú áòåìí ëøàù ì"å äöãé÷éí äðñúøéí åäñåáìéí. îéìéí îøçéáåú
áðåùà æä ìà úñô÷ðä ëàï, àê éâéò äæîï áå ëåìí éáéðå îäé ëååðúé áäëøæúé áôðé
äùîéí åáôðé ëì äàðåùåú, ëé äöãé÷ çééí áï îùä äéä éåøù ééçåãé îàåã ùì áøëú
àáøäí, ùì áøëåú äàáåú, ùì áøëú ñéðé åùì áøëú äîñåøú äðñúøú ùì àìéäå äðáéà, æëøå
ìáøëä.
áä÷ùø æä äéä ñéîï çùåá îàåã áìéãúå ùì
äöãé÷, ùäåñáø ìé ôòîéí øáåú òì éãé äöãé÷ çééí òöîå áîùê 13 ùðåú ìéîåãéé àéúå:
äåà ðåìã ðéîåì ìâîøé áùçø çâ äùáåòåú, åàáéå ä÷ãåù îùä ÷øà ìå çééí, ëùí äúåøä
(ëëúåá: "òÅõ-çÇéÌÄéí äÄéà, ìÇîÌÇçÂæÄé÷Äéí áÌÈäÌ" (îùìé, â', 18)).
ìàçø îëï, òí âéìåé äñéîðéí äùìîéí ùì äâàåìä äùìîä, äåáï ùäéä æä ñéîï äùìîú áøéú
äúåøä ãøê äáøéú äçãùä äîðåáàú áéøîéä.
îìáã äñéîï äùìí äëììé, ùäú÷áì òì éãé
ùîåðä éîéí ìàçø ôèéøú äöãé÷ çééí, ëîå âí çìåîåú ðåñôéí ùäú÷áìå áòùøú äçåãùéí
äøàùåðéí ùì ùðú äàáì åìà úåòãå, ñôéøú äñéîðéí, åìëï âí äùðä äøàùåðä ìîðééï
äñéîðéí, îúçéìä îôñç úùî"â (àôøéì 1983) åðîùëú òã ìôñç úùî"ã (àôøéì
1984). äñéîðéí ùäúâìå ìúìîéãéí äøàùåðéí îôñç 1983 äéå òöåîéí, ëê ùáñåó
äùðä äøàùåðä äééúé éëåì ìäëéø áùùú äñéîðéí äùìîéí ùì äâàåìä äùìéùéú äùìîä. úëðé
6 äñéîðéí äâãåìéí äììå çæøå áùðä äùðééä ìùí äùìîä åñéåò ìäáðä ùì îçæåøé äæîï ùì
äñéîðéí äùìîéí.
áîùê 4 ùðåú ñéîï äçîåø àåëì ìçí, äééúä
øùåú ìáùø áçåõ òì òðééðé äâàåìä äùìîä. äúåöàä äééúä ëùìåï, ùáîñâøúå äúøçùä âí ä"ñëéæîä",
ôéìåâ çì÷ îï äúìîéãéí àùø àåúå éæí "âðá äñéîðéí", îï äñéáåú äîåñáøåú
áëúáéðå. áùì ëê áéèì äâåàì äàçøåï àú äøùåú ìáùø áçåõ, åñéîï äçîåø ðëðñ ìäñúø,
áîñâøúå îñôø úìîéãéí îåòè áéöòå äëðåú øáåú ä÷ùåøåú ìäéáèéí ùåðéí ùì äâàåìä
äùìîä. ø÷ ìàçø äùðä ä-16 ùì äñéîðéí, ôñç úùð"è (àôøéì 1999), ðéúðä ùåá
øùåú îï äâåàì äàçøåï çééí ìáùø àåãåú äâàåìä äùìîä. àðå îáöòéí æàú ãøê àúø äàéðèøðè
ùìðå: Beit-Sefer-Esther.com.
ñéîï áà äæîï
(23 áéåðé 1982, îéìàðå): ùîåðä éîéí
ìàçø ôèéøú äöãé÷ çééí, øàù ì"å äöãé÷éí áãåøå, øàä ôøõ âøéï[1]
áçìåí ëé äåà òåîã áçåõ áìéìä, îúçú ìùîéí îìàé ëåëáéí. äåà òîã òì îòéï îùèç æôú,
áàîöò îòâìéí, ùðøàå òì äàãîä. áîøç÷ ùì ë-
ä÷åì äçæ÷ äåà ùì àìéäå äðáéà, æëøå
ìáøëä, îàçø ùñéîï æä ôåúç àú äâàåìä äùìéùéú äùìîä, äæëåú äîðåáàú ùì àìéäå
äðáéà.
äñéîï äùìí äøàùåï - ñéîï ëåëáé äâàåìä
(àôøéì 1983, îéìàðå): áçìåîå øàä â'éðå
èîôééøé àú ñôø äëåëáéí áéãé âéñå â'éåøãðå ìåé. áñôø äëåëáéí øàä â'éðå ùîåú ùì
òîéí øáéí ùòìéäí ìà ùîò áòáø. ìàçø îëï øàä áñôø àøáòä ëåëáéí, ùìåùä áùåøä åàçã
îðåú÷ îäí[2],
åëòáåø æîï îä àú äîåøä çééí. çæéåï ãôé äñôø äôê îòúä ìçæéåï äëåëáéí òöîí áùîéí.
â'éðå, áîéãä îñåéîú ùì çåñø ñáìðåú, ùàì àú äîåøä: "îúé éâéò äæîï?".
äöãé÷ çééí òðä: "àì úãàâ. ëàùø ðâéò ìëåëá äøáéòé àòùä ñéîï, åäëåì éú÷ãí
áîäéøåú òöåîä". ëàùø äîåøä àîø æàú äåà áéöò ñéîï îï äëåëá äøáéòé àì äëåëá
äøàùåï. áð÷åãä æå, øàä â'éðå áî÷åí àçø áùîéí ëåëá îåàø òð÷é ùäãäéí àåúå. äåà
øàä ùåá àú äîåøä çééí, ùäñáéø ìå: "æäå ëåëá ëøéñèå, äáà áæëåú äòðååä".
- -
äçìåí îúééçñ ì÷ùø äëåëáé áï 4000 äùðéí
áéï äëåëá äøáéòé äðòú÷ ùì ãåø æä ìáéï äëåëá äøàùåï ùì àáøäí àáéðå. ñéîï äîäéøåú
ùì äãåø äøáéòé îáèéç àú ÷éåí òåìí äâàåìä ùîâéò àçøéå. ëåëá ëøéñèå äåà òáåø
úé÷åï äðöøåú åäáðä ðëåðä ùì ùìéçåú éùåò.
äñéîï äùìí äùðé - ñéîï äùåôè äîùåç
áîìëåú äùîéí
(ñôèîáø 1983, îéìàðå): áçìåîå øàä
øðàèå ìåé àú òöîå áàøîåï "îìëåúé" îãäéí. äéå áå àìôé àåöøåú åçôöéí
é÷øé òøê, ëîå âí ÷éøåú áöáòéí ðôìàéí åãáøéí áìúé ðéúðéí ìúéàåø. àæ øàä äåà âøí
îãøâåú ùéù áöáò ìáï. äîãøâåú äáøé÷å áàåôï ëä çæ÷, ëê ùöáòé ä÷ùú äùú÷ôå îäï.
øðàèå ðòîã áúçúéú äîãøâåú, ëàùø ìîòìä, òì ëñà îòåèø áàáðé çï, éùá äîåøä çééí.
äâåàì çééí çééê àì øðàèå åñéîï ìå áàöáòå ìòìåú òì äîãøâåú, åøðàèå äçì ìòìåú ìàè
òì îñôø îãøâåú. áëì öòã äåà øàä ãáøéí ðôìàéí éåúø åéåúø. äéå 4 âøîé îãøâåú
áöåøä ôéøîéãìéú, ëùáëì âøí îãøâåú îñôø øá ùì îãøâåú, ëåìï äåáéìå ìäéëï ùéùá
äîåøä çééí. - -
îãøâåú äùéù äìáï îñîìåú àú äîéãåú
åäòøëéí äèåáéí ùì äìá äàäåáéí áîìëåú äùîéí.
äñéîï äùìí äùìéùé - ñéîï äàåø äçãù ùì
çðåëú äçðåëåú
(àå÷èåáø 1983, îéìàðå): áçìåîå øàä îø øîå
ìåé îðåøä àå çðåëééä òð÷éú, àùø îéìàä àú äçãø ëåìå. àåø æåäø, ùàãåï øîå ìà éëåì
äéä ìäáéè àìéå éùéøåú, éöà îï äðøåú. äàåø äàéø äéèá îçåõ ìáéú àì äòåìí ùáçåõ. -
-
æäå àåø áéú äúôéìä áï 7 ä÷åîåú, 13
îæáçåú äúôéìä åîçöìú äàñìàí.
äñéîï äùìí äøáéòé - ñéîï äçîåø àåëì
ìçí
(îøõ 1984, îéìàðå): áçìåîä øàúä âá'
ðìãä ìåé çîåø òí òâìä, ääåìê áøçåáåú îéìàðå. äçîåø òöø îçåõ ìîàôééä (çðåú ìçí),
äúðú÷ îòâìúå, ðëðñ ìçðåú åäçì ìàëåì ìçí. ôøõ, ùùää áçðåú ôéøåú åéø÷åú ñîåëä,
äáéè áñöðä ëåìä. - -
äçîåø àåëì ìçí "îùéçé" ùì
áéú ìçí, ùðàôä áúðåø ëåëá äîôìéà. äìçí äåôê ìáùåøåú òáåø äòåìí.
äñéîï äùìí äçîéùé - ñéîï äãåø äøáéòé
åäáðééï äçãù
(30 áîøõ 1984, îéìàðå): áçìåîå, ãåã
ìåé äéä áéùøàì. äéä áìáåì âãåì. îëì öã äéå ÷øáåú, ÷èèåú åôàðé÷ä, ëàùø ëì àçã øá
áú÷éôåú îåì äàçø. áøâò àçã äëì ðôñ÷ åäùúðä ìâîøé. àæ ðøàä áðééï éôä åçãù, ùîîðå
äå÷øðå ùìåí åäøîåðéä, àùø ùøøå áëì î÷åí. - -
òí éùøàì, äòí äéäåãé, òáø àú äãéï ä÷ùä
ùì äùåàä, ëàùø òí ä÷îú îãéðú éùøàì ðùàø òãééï áìáåì åãéï àéùé, àê ìáñåó, áéú
äî÷ãù äàçøåï ùì äùìåí äîðåáà ùì äâàåìä äùìîä ééáðä áä. äòåìí áëììåúå, òí æàú,
çééá ìòáåø àú ãéï éåí ä' äâãåì åäðåøà.
äñéîï äùìí äùéùé - ñéîï úçééúå ùì
äîåøä çééí
(àôøéì 1984, îéìàðå): áçìåîå îöà òöîå
â'éåøãðå ìåé áâï éôä åðôìà òí ôøçéí îãäéîéí îëì äñåâéí. àæ øàä äåà àú äöãé÷
çééí îú÷øá àìéå áéçã òí àùúå îæì. äöããéí áéøëå äàçã àú äùðé ìùìåí áùîçä âãåìä.
âéñå ùì â'éåøãðå, â'éðå èîôééøé, ðëðñ àæ ìâï, åðãäí ìøàåú àú äîåøä çé. äöãé÷,
ùçù áãéìîä ùì â'éðå, àîø: "ëï, â'éðå, æä ðëåï. àëï îúúé, àê ÷îúé
ìúçééä". â'éðå ääîåí òåã éåúø ôðä ìâ'éåøãðå åðéñä ìäáéï æàú. â'éåøãðå, ùîç
åîçééê, àîø: "æä ðëåï, â'éðå, öã÷ú, àó àçã ìà îñåâì ìëê, ø÷ äîåøä". -
-
æäå äñéîï äîåùìí ùì äúçééä, äñéîï
äñåôé åäùìí ùì úçééú äîúéí.
äñáøéí áñéñééí àåãåú äñéîï äëììé
äøàùåï åùùú äñéîðéí äùìîéí:
äñéîï äëììé äøàùåï - ñéîï áà äæîï:
äñéîï îñîì àú äøùåú ìôúéçú äâàåìä äùìéùéú äùìîä. æåäé äøùåú äçùåáä, ìä çéëúä
åòáåøä äúôììä ëì äîñåøú äéäåãéú. äñéîï, òí æàú, ìà éëåì ìäéåú îåáï, òã ùäñéîðéí
äùìîéí äâãåìéí ùáàå àçøéå äâãéøå àú úëðéå. ôøõ, äúìîéã äøàùåï ùì äîåøä çééí,
ð÷ùø ìçìåèéï, òí ÷áìú äñéîï, ìúëðéí åäçì ìçôù àú îùîòåúí.
áøîä äôùåèä, äñéîï âãåù áñéîðé ùàìä:
îä îùîòåú äñéîï? îãåò ôøõ òåîã áúåê îòâìéí äîöåéøéí òì äàøõ? îãåò äîåøä çééí
ðéöá áîøç÷ îä îîðå? îä îùîòåú îáèå ùì äîåøä àì äëåëáéí? ùì îé äéä ä÷åì äòöåí áçåæ÷å,
ùéöà îôéå ùì ôøõ? àéæä "æîï" äâéò?
áçìåí æä ðéúðä ìé ááéøåø äøùåú ìáùø
áôåîáé, îúçú ìëåëáé äùîéí, ù"áà äæîï" åëï ùä"æëåú" ìáùø
åä"øùåú" ùðéúðä äâéòå îï äöãé÷ çééí, ùîú ùîåðä éîéí ÷åãí ìëï ìàçø
ùðúééí ùì ñáì áìúé ðéúï ìúéàåø, ëãé ìáèì âæéøä ðåøàéú áîîãéí òåìîééí ùäééúä
àîåøä ìéôåì òì äòåìí. äñéáä ì÷åøáï äöãé÷ äééúä éãåòä ìé òåã ìôðé ëï[3].
äñéîðéí äîùéëå ìäâéò áçìåîåú ðôìàéí
ùáéùøå òì áåà äæîï äçãù. æîï ëåëáé äâàåìä äùìîä äâéò. æîï äùåôè äîùåç áîìëåú
äùîéí äâéò. æîï äàåø äçãù ùì çðåëú äçðåëåú äâéò. æîï ñéîï äçîåø àåëì ìçí äâéò.
æîï äãåø äøáéòé åäáðééï äçãù äâéò. æîï úçééú äöãé÷ çééí äâéò.
òí äñéîï ä"ñåâø" ùì äúçééä
äéå ìðå, áøåê äùí, ìà ôçåú îùéùä îôúçåú âãåìéí ìâàåìä äùìîä, ùéùä äéáèéí ùì
äâàåìä äùìîä, ùùú äàåøåú äçãùéí äâãåìéí ùì äâàåìä äùìîä, âéìåé ùù äð÷åãåú îòì
äîéìä "åÇéÌÄùÌÑÈ÷ÅäåÌ" (áøàùéú, ì"â, 3), ùéùä ñéîðéí âãåìéí ùì
äâàåìä äùìîä, ùù áùåøåú ðáåàéåú âãåìåú ùì äâàåìä äùìîä.
òí éãò æä, âí äñéîï äëììé äøàùåï
îåâãø. äâåàì äàçøåï çééí ôúç òáåø äòåìí àú äîñåøú äðáåàéú ùì àìéäå äðáéà, æëøå
ìáøëä, ãøê úìîéãå äøàùåï, ôøõ. àú äòåáãä, ëé äîñåøú äðáåàéú ùì àìéäå äééúä
äîñåøú äðãøùú ìôúéçú äâàåìä äùìîä, ðéúï äéä ìäñé÷ îï äðáåàä äéãåòä áñôø îìàëé
(â', 23-24): "ëâ äÄðÌÅä àÈðÉëÄé ùÑÉìÅçÇ ìÈëÆí, àÅú
àÅìÄéÌÈä äÇðÌÈáÄéà--ìÄôÀðÅé, áÌåÉà éåÉí éÀäåÈä, äÇâÌÈãåÉì, åÀäÇðÌåÉøÈà. ëã åÀäÅùÑÄéá ìÅá-àÈáåÉú òÇì-áÌÈðÄéí, åÀìÅá áÌÈðÄéí
òÇì-àÂáåÉúÈí--ôÌÆï-àÈáåÉà, åÀäÄëÌÅéúÄé àÆú-äÈàÈøÆõ çÅøÆí".
áøâò ùùùú äñéîðéí òöîí ùì äîñåøú
äðáåàéú äú÷áìå, äñéîï äôåúç çééá ìëìåì äúééçñåú ìðáåàä åìîñåøú æå. àí äôúéçä ìà
äééúä ùì àìéäå äðáéà, äãáø äéä ùåìì àú äðáåàä. äîùîòåú äáøåøä ùàéï òìéä òåøøéï áðåâò
ìàåúä ðáåàä äéà ùø÷ ìàìéäå äðáéà, æëøå ìáøëä, éù äñîëåú ìäòðé÷ øùåú ìôúåç àú
æîï äâàåìä äùìîä. ìôéëê ääëøæä "áà äæîï" áäúééçñ ìâàåìä äùìîä ìà
éëåìä ìäâéò ìòåìí, àìà àí àìéäå äðáéà áòöîå äòðé÷ øùåú ìëê.
äâåàì çééí, òí æàú, àéðå àìéäå äðáéà,
åáååãàé ùôøõ àéðå ðáéà àå áï ùì ðáéà. ÷éöåø äãøê ìôúøåï ä"ãéìîä" äéà
ìáçåï áúùåîú ìá àú ãáøé äøîá"í, òìéå äùìåí, ìôéäí ëãé ìäâéò ìâàåìä äùìîä
"éòîåã ðáéà ìééùø éùøàì åìäëéï ìáí" (îùðä úåøä, äìëåú îìëéí,
é"á, á') áãåøåú àåúä äâàåìä. áäîùê äåà îåñéó, ëé àçøéí çåùáéí ùàìéäå äðáéà
òöîå éâéò, àê "äðùø äâãåì" îåëéç ëé îãåáø éäéä á"ðáéà"
ùàéðå àìéäå àìà ëæä äîâùéí àú "ùìéçåú" îñåøú àìéäå äðáéà ùì ôéåñ
äìááåú åëå'.
ìôéëê
îîé÷åîå äçãù áîìëåú äùîéí äðñúøú äîåøä çééí "éåøã" (äçìåí îúøçù òì
äàøõ, îúçú ìëåëáéí, åìëï áòåìí äæä) ìôúåç àú äâàåìä äùìîä ìòåìí. äöãé÷, áîáèå
äùîééîä, îòåøø áîåáï ðñúø àú ä"øùåú" àå àú ä"äñëí" ùì
äîñåøú äðáåàéú ùì àìéäå äðáéà ìøãú ìòåìí. òðééï æä, òí æàú, ìà éåâùí áòåìí àí
àéï áå îéùäå ùéëåì ì÷áì àú äàçøéåú ìäëøæåú äðáåàéåú äììå. ìôéëê ôøõ, áùì îæìå
äèåá ììîåã òí äîåøä çééí áîùê 13 ùðéí, ÷éáì àú äæëåú äâãåìä ìôúåç åìáùø àú äâàåìä
äùìîä.
ðéúï
ìùàåì îãåò äøîá"í, òìéå äùìåí, îëðä àåúå ðáéà, àôéìå àí äùìéçåú äéà áùîå
ùì àìéäå äðáéà. îãåò çééá ìäéåú ðáéà äòåðä ìùìéçåú æå, ëàùø äîñåøú äðáåàéú ùì
àìéäå äéà äéåøãú? îáçéðä äéôåúèéú, áäðçä ùäåà éäéä çëí åìà ðáéà, äàí äåà éåëì
ìäéáçø ìäâùîú äôéåñ äðáåàé áùí åáñîëåú àìéäå äðáéà, ìëùøùåú ëæå úøã?
äúùåáä
äòé÷øéú ìëê äéà ù"ùìéçåú ôéåñ ìááåú äàáåú åáðéäí" çééáú ìäéåú îåâãøú
òì éãé àåúä äðáåàä ë"ùìéçåú äðáåàéú ùì àìéäå äðáéà". îùîòåú äãáø äéà
ù"ùìéçåú" äôéåñ îëåðä ðáåàéú áùì äéåúä çì÷ îï äîñåøú äðáåàéú ùì
àìéäå. ìôéëê îé ùéæëä ìàåúä "ùìéçåú ôéåñ" äåà áäâãøúå
"ðáéà". äøîá"í, òí æàú, ìà ðéñä ìäâãéø àú ñåâ äðáåàä äîòåøáú àìà
ø÷ ì÷ùåø àú àåúä äùìéçåú áàåôï øàåé ìãøéùåú àåúä ðáåàä. àí ñåâ äùìéçåú äåà ëæä
ùàìéäå äðáéà ìà îâìä àú òöîå éùéøåú àìà ãøê àãí àçø áùîå, äùìéçåú òöîä äéà çì÷
îï ääáèçä äðáåàéú ìàìéäå äðáéà.
ãøê
äùôä äáøåøä, ùðåìãä îï äñéîðéí äùìîéí òöîí, äâãøú úô÷éãå ùì ôøõ îåáäøú. äåà,
ëñéîðéí òöîí, äéðå ñéîï äîëåðä ôøõ, àéù äñéîðéí. äåà ìà ðáéà åìà çëí úìîåã (äåà
âí àéðå îùéç îëì ñåâ ùäåà), åàëï, äæëåú ìúô÷éã æä ìà ðéúðä áùì øîú ìéîåãå òí
äöãé÷ äðñúø àìà áùì ÷øáúå àì äöãé÷ áñáìå äàçøåï.
ìîòùä,
ôøõ äåôê ìäéåú çîåø-àãí òáåø ëì ñéîï. àôùø ìåîø æàú áçîåøéú: "àúí öøéëéí
ðáéà? äçîåø-ôøõ áñéîï ðáéà. àúí öøéëéí îáùø âàåìé? äçîåø-ôøõ äåà îáùø âàåìé.
àúí æ÷å÷éí ìøâìéí éôåú ëãé ìáùø áùåøåú èåáåú? äçîåø-ôøõ ùí ì÷ òì öéôåøðéå
åîúäìê éçó. àúí æ÷å÷éí ìîéùäå, ùéôøåõ àú äâãøåú áðåú àìôé äùðéí? äçîåø-ôøõ ôåøõ
àú âãøåú äæîï òí áùåøåú çãùåú åîãäéîåú ùì äùìîú äñéîðéí ääúçìúééí ùì ëøéñèå
åâåøí ìñ÷ðãì áòåìí äéäåãé åáòåìí äðåöøé áðùéîä àçú. àúí öøéëéí îéùäå, ùé÷áì àú
äðáåàåú ä÷ùåú ùì æòí ä' ðâã ëì öåøåú äàìéìåú áîäìê äãåø äøáéòé? äçîåø-ôøõ ðåúï
ìçí ðáåàé ìãðéàì ùåðàéé (îðéâøñå), åäáùåøåú äììå éåøãåú. àúí æ÷å÷éí ìîìëéöã÷
òáåø äëäåðä äàåðéáøñàìéú äçãùä? äçîåø-ôøõ î÷áì òì òöîå àú ñéîðé îìëéöã÷ åîçì÷
àåúí ìâ'éåæôä îðéâøñå òáåø îæáç îìëéöã÷ åìàðä âñôøåèé òáåø îæáç äòîéí. àúí
æ÷å÷éí ì÷ùø àì îùéç áï éåñó? äçîåø-ôøõ äåà áñéîï îùéç áï éåñó. àúí æ÷å÷éí ìîú÷ï
äîñåøú äðåöøéú? äçîåø-ôøõ, áîùê 4 ùðéí, áéöò àú ñéîðé äúé÷åï ùì îçæåø àøáò
äùðéí ùì ùìéçåúå äèøàâéú ùì éùåò. àúí æ÷å÷éí ì÷ùø àì îùéç áï ãåã? äçîåø-ôøõ
äåôê ìñéîï äçîåø, îùéç áï ãåã. àúí æ÷å÷éí ìùéðåééí âãåìéí áéäãåú ëãé ìéöåø
äúàîåú ìú÷åôú äâàåìä äùìîä? äçîåø-ôøõ äâéò ìéùøàì, éçã òí ñåìé, ôàåìå åãáåøä,
ëãé ì÷áì àú ñéîðé äøôåøîä äâãåìä áéäãåú. àúí öøéëéí îéùäå ìäñáéø àú äáùåøåú
åìäëéï àú ëúáé äâéìåé äçãù? äçîåø-ôøõ ëåúá àú ëúáé ñôø îùðú çééí (áñéåò àì
ùãé). àúí öøéëéí ùîéùäå éôòì ëçîåø òì îðú ì÷áì àú ñéîï äçîåø àåëì ìçí? äçîåø-ôøõ
ðåòø, äåìê òì àøáò åîì÷÷ àú àáðé áéú äúôéìä. àúí æ÷å÷éí ìôøõ úð"ëé, ùðåìã
ìéäåãä åúîø? äçîåø-ôøõ äåôê ìñéîï ôøõ áï éäåãä åúîø. àúí øåöéí ìãòú òì îä ãéáøä
àúåðå ùì áìòí? äçîåø-ôøõ äìáåù áñéîï äçîåø äåôê àú òöîå ìàúåï, äîáéðä àú äîöá
äðáåàé. àúí æ÷å÷éí ìäâðä çãùä ùì ìååéúï, ääâðä äîçåãùú ùì îâï àáøäí? äçîåø-ôøõ
ùí òì òöîå ñðôéøéí åùåçä òí äãâ äëåëáé äâãåì áîéîé ääâðä äçãùä. àúí öøéëéí
îéùäå, ùééñã àú äîæáçåú äçãùéí åàú äëäåðä äçãùä ááéú äâàåìä äùìîä? äçîåø-ôøõ
îáöò ñéîðéí, îééñã åîâãéø àú äîæáçåú, îðñç àú äîðäâ äçãù åìåáù èåðé÷åú öáòåðéåú
ùåðåú, äîñîìåú àú äëäåðåú äùåðåú òì äîæáçåú äùåðéí. àúí öøéëéí ùâøéø îééöâ ìàåîåú
äòåìí åëåäðú òì îæáç äòîéí? îìîòìä ðáçøå â'éåøâ'éå åàðä, åäçîåø-ôøõ îâãéø àú úô÷éãéäí.
àúí öøéëéí îéùäå, ùé÷ùåø àú äñéîðéí ìéùøàì? ãåã ìåé òáø ìâåø ááú-éí, åäçîåø-ôøõ
îòðé÷ ìå ñéîðéí ëãé ì÷ùø àú äñéîï. àúí æ÷å÷éí ìîéùäå éäåãé òí ùåøù ëåäðé ëãé
ìäùìéí ñéîï âãåì îàåã áîåøëáåúå äîëåðä ÷ùéøú äúåëðéú äîåøëáú? ìçîåø-ôøõ îâéò
ñåìé ÷îçâ'é, ùäåôê ìçáø ðàîï ùì äçîåø àåëì ìçí. àúí öøéëéí îéùäå îùðé ìñéîï ôøõ
ìùí ÷ùéøú äéñåãåú äâàåìééí ìøîä äôø÷èéú? äðä îâéò äñåñ äìáï (ôàåìå ôééøå), åäçîåø-ôøõ
îàìó àåúå. àúí öøéëéí îéùäå ùéúçúï òí æðá äçîåø, ëãé ùäðáåàåú éøãå àì äàøõ?
äçîåø-ôøõ äúçúï òí ãáåøä äðáéàä, æðá äçîåø, åäùîéí ùîçéí.
äôñå÷
àåãåú ä÷ùø äîúîùê ùì éäåãä òí úîø éëåì ìäé÷øà áùðé ãøëéí îðåâãåú, åáéðúééí äú÷áì
ñéîï ðáåàé, ùæðá äçîåø æ÷å÷ä ìùðé âáøéí ìùí äùìîä, ñéîðé äéìãéí äðáåàééí ùì áéú
ôøõ ðåìãå, áøåê äùí, åäñåñ äìáï äúàäá ìôúò áæðá äìáï áàäáä ùîéîéú ìáðä ñåòøú.
àúí æ÷å÷éí ìôúøåï. òáåø ëîä îëí æä éäéä ÷ùä, àáì òáåø äçîåø-ôøõ, àéù äñéîðéí,
äòðééï äéä îåøëá äøáä ôçåú. çìåí äâéò ìðáéàä ëãé ìäñáéø àú äôúøåï ìñéîï: ôøõ,
áñéîï äçîåø, éùîåø àú ãáåøä ëæðá äçîåø, áòåã ôøõ, áñéîï àéù äñéîðéí, éúâøù
îãáåøä åéååúø òì äæëåú ì÷ééí àéúä éçñéí. àæ ôøõ éáöò ñéîï çúåðä áéï ãáåøä
ìôàåìå åéàôùø ìäí àú ëì äæëåéåú ùìäí ëæåâ ðùåé. áàåôï æä ãáåøä äåôëú ìøòîä
äìáðä ùì äñåñ äìáï, àê áàåúå äæîï âí îîùéëä ìäéåú æðá äçîåø àåëì ìçí. áãøê æå
ëì äãòåú äîðåâãåú ùì äôøùðéí îú÷áìåú, ñéîï "æðá äçîåø ùöøéëä ùðé àðùéí
ìäéåú îåùìîéí" îúâùí, äñåñ äìáï (àê âí äøòîä äìáðä) îîîùéí àú àäáúí
ääããéú, äùîéí ùîçéí, åàðå îåãéí ìàì ùãé òì äîæì äâãåì ùðùìç àìéðå, áæëåú
äöãé÷ äðñúø åäàäåá, äâåàì äàçøåï åäùåôè äîùåç áîìëåú äùîéí, çééí".
éåí
øàùåï, 7 áîàé 1995
ôøõ
âøéï.
äáùåøä äøàùåðä[4]:
"æÆä ñÅôÆø, úÌåÉìÀãÉú àÈãÈí" (áøàùéú, ä', 1), "åÀðÉçÇ, îÈöÈà çÅï
áÌÀòÅéðÅé éÀäåÈä" (ùí, å', 6), "åÇéÌÉàîÆø éÀäåÈä àÆì-àÇáÀøÈí,
ìÆêÀ-ìÀêÈ îÅàÇøÀöÀêÈ åÌîÄîÌåÉìÇãÀúÌÀêÈ åÌîÄáÌÅéú àÈáÄéêÈ, àÆì-äÈàÈøÆõ, àÂùÑÆø
àÇøÀàÆêÌÈ" (ùí, é"á, 1), "åÇéÌåÉöÅà àÉúåÉ äÇçåÌöÈä, åÇéÌÉàîÆø
äÇáÌÆè-ðÈà äÇùÌÑÈîÇéÀîÈä åÌñÀôÉø äÇëÌåÉëÈáÄéí--àÄí-úÌåÌëÇì, ìÄñÀôÌÉø àÉúÈí"
(ùí, è"å, 5).
"åñôø äëåëáéí": ðéúï ì÷øåà
âí ëñÅôÆø. æåäé øîéæä ìñôø äëåëáéí, äîëéì àú äéãò äðòìä ùì çëîú äëåëáéí, àùø
ðéúðä òì éãé ä' ìàáøäí àáéðå ëéøåùä îéåçãú. éãåò áîñåøú äéäåãéú, ëùâí äöãé÷
çééí çæø åäãâéù æàú, ùàáøäí àáéðå äéä äîåîçä äâãåì áéãò äëåëáéí[5].
ëîå ëï éãåò îäîãøù (øàå: ñôø äéùø) ëé
òí ìéãú àáøäí ðåìã âí ëåëá àáøäí, ùàåúå çæå äàñèøåìåâéí ùì ðîøåã. ëåëá æä äãäéí
àåúí òí äéååöøåúå, áëê ùäí øàå àåúå îáöò îñìåì òð÷ áùîéí åáåìò áãøëå àøáòä
ëåëáéí âãåìéí áàøáò ôéðåú äùîéí.
îåáï áàåôï ëììé åîåñëí áîñåøú, ëôé
ùäåáï òì éãé àåúí àñèøåìåâéí áú÷åôúí, ùàáøäí àáéðå ðåòã ìøàåú àú ðôéìú àøáò
äîîìëåú äâãåìåú: ááì, ôøñ, éååï åøåîà. äðôéìä ùì àøáò àéîôøéåú âãåìåú àìå îééöâú
àú äîñìåì äðáåàé äâàåìé äîåøçá òã ìäâòä àì äâàåìä äàåðéáøñàìéú äùìîä äëåììú
áîñâøúä òîéí øáéí.
äáùåøä äùðééä:
øåçá äîñìåì äðáåàé äðøçá çééá ìäéåú îåáï áîåðçéí ùì 4000 ùðéí, ëôé ùîòéãéí
äñéîðéí äùìîéí ùì äâàåìä äùìîä áú÷åôä æå, ú÷åôä ùì ñâéøú îñìåì 4000 äùðéí ùì
ëåëá àáøäí. äñéîðéí éãòå àåúðå, ùäú÷åôä äñåâøú äéà áú 65 ùðéí (åîúçéìä áàôøéì
1983).
ëéáåù àøáò äîîìëåú öøéê ìäéåú îåáï
áééçåã áîåðçéí ùì àîåðú àáøäí. äàîåðä äîåðåúéàéñèéú äàîéúéú, ùîúçéìä àú îñìåìä
ääéñèåøé äâãåì áòåìí òí àáøäí àáéðå, äéà ìáñåó äëåáùú äâãåìä ùì òîéí øáéí,
àìéäí îéåçñú àáäåúå ùì àáøäí.
äñéîï äùìí äøàùåï ùì äâàåìä äùìîä,
ñéîï ëåëáé äâàåìä äùìîä, ðåáò îîñåøú àáøäí àáéðå, åëï îìîã åîùìéí àåúä òáåø
äòåìí áæëåú äâåàì äàçøåï, çééí. ìôéëê äñéîï äøàùåï äåà äôåúç òí ñôø äëåëáéí, áå
îåæëøéí òîéí øáéí. ìàçø îëï äîåøä çééí îãøéê àåúðå áäáðúðå äøàùåðéú àåãåú ëåëáé
äâàåìä äùìîä, îöééï àú ëåëá äãåø äøáéòé, îöáéò òì äëåëá äøàùåï, ëåëá àáøäí, åëï
îëøéæ òì äëåëá äîùéçé äîôìéà (äåà ëåëá îìëéöã÷, ùáîäìê 2000 äùðéí äàçøåðåú ð÷øà
ëåëá ëøéñèå), ùîâéò áæëåú äòðååä.
äáùåøä äùìéùéú:
äîåøä âí îáöò ñéîï îï äëåëá äøáéòé ìëåëá äøàùåï åîëøéæ ùéáöò ñéîï ëæä, ëàùø àðå
ðâéò ìëåëá äøáéòé. ñéîï æä ôåúç ìòåìí, îìáã àú äãåø äøáéòé, àú æîï äñéîðéí. æîï
äñéîðéí îâéò òí ñéîï äëåëáéí, åìôéëê äéä ðéúï ìëðåú àú äñéîï äùìí äøàùåï âí áùí
"ñéîï äñéîðéí ùì äâàåìä äùìéùéú äùìîä".
äñéîï äøàùåï, ùäåà âí ñéîï ñôø
äëåëáéí, îëéì áòöîå, ìîòùä, àú çîùú äñéîðéí äùìîéí, ùîâéòéí ìàçø îëï, åìëï äåà
âí ñéîï ñôø äâàåìä àå áùîå äîìà: ñéîï ñôø äëåëáéí åñéîðé äâàåìä äùìéùéú äùìîä,
áæëåú äâåàì äàçøåï, äîåøä çééí, ùðáçø òì éãé àì ùãé ìäãøéê àú äòåìí áâàåìúå
äùìîä.
àú ùùú äñéîðéí äùìîéí ðéúï ìäçùéá ëñôø
äâàåìä äùìîä, ñôø îìëåú äùîéí, ñôø äàåø äçãù åëå' - ùùú äñôøéí äâãåìéí ùì
äâàåìä äùìîä. äåàéì åäñéîï äøàùåï îëéì àú ñéîï ñôø ëåëáé äâàåìä, àéï ñô÷
ùäñéîðéí äáàéí äí çì÷ îàåúå äñôø, ñôø àáøäí àáéðå.
äáùåøä äøáéòéú:
áè÷ñè æä àðå îúééçñéí á÷öøä ø÷ ìùùú äñéîðéí äùìîéí ùäú÷áìå òì éãé áðé îùôçúå
äàäåáä ùì øîå ìåé åòì éãé äúìîéãéí äøàùåðéí ùì äîåøä çééí áùðéí äøàùåðåú ùì
äñéîðéí. àí äééðå øåöéí ìúàø éåúø î-1000 çìåîåú, áøåê äùí, ùúåòãå òì éãéðå á-12
äùðéí äøàùåðåú, äééðå ðæ÷÷éí ìîñôø ñôøéí.
äñéîðéí äí ùìîéí. äí ñéîðéí ùìîéí
ðáåàééí äîëåðéí âí ñéîðéí ëôåìéí ðáåàééí ùì äãåø äøáéòé äðòú÷. äñéîðéí äùìîéí
äðáåàééí îùìéîéí àú ëì äñéîðéí äîùéçééí åäâàåìééí ùì äúåøä, ùì äðáéàéí åùì
äîñåøú. äí âí ôåúøéí, îú÷ðéí, îñáéøéí åáåçðéí îçãù àú äñéîðéí äàåðéáøñàìééí
ääúçìúééí ùì äðöøåú. ëì äñéîðéí äðáåàééí äàîéúééí ùì äòáø ôåâùéí, áòáåø äâàåìä
äùìîä, áñéîðéí äùìîéí. ìàçø ÷áìú äñéîðéí äùìîéí îúøçùéí âéìåééäí äðáåàééí áòåìí
áîäìê äãåø äøáéòé åëï áãåøåú äùìåí äàåðéáøñàìé äâàåìé ìàçø äãåø äøáéòé.
äáùåøä äçîéùéú: äñéîðéí äùìîéí äðáåàééí äí ëôåìéí:
äëååðä äéà, ùäí îùìéîéí äï àú äðáåàåú äçéåáéåú åäï àú äðáåàåú äùìéìéåú áéçñ
ìéîé äãéï äàçøåðéí, ëôé ùäãåø äøáéòé îëåðä ìòéúéí. ëôéìåú æå îàôééðú âí àú
äðáåàä àåãåú "éåÉí éÀäåÈä, äÇâÌÈãåÉì, åÀäÇðÌåÉøÈà" (îìàëé, â', 23):
"âãåì" - áùì äðéñéí, äñéîðéí åäéùåòä äâãåìä ùì ä' áîäìê äãåø äøáéòé.
"ðåøà" - áùì äàñåðåú, ääøñ, äîâéôåú, äáìáåì äâãåì, çøãú ääîåðéí
åùéâòåï ääîåðéí, äîìçîåú åä÷øáåú áîäìê àåúå ãåø øáéòé.
äãåø
äøáéòé îëåðä ðòú÷, îàçø ùäåà ðôøã åùåðä îëì äãåøåú äàçøéí, äï ùì äòáø åäï ùì äòúéã.
æäå ãåø ùééæëø òì éãé ëì äàðåùåú áòúéã ëãåø äøáéòé äâãåì åäðåøà ùì äâàåìä
äùìéùéú äùìîä.
äáùåøä
äùéùéú:
ääéáè ùäëé îàôééï àú äãåø äøáéòé ðéúï òì éãé äîåøä çééí áñéîï äøàùåï. æäå ñéîï
äîäéøåú äâãåìä ùì àéøåòé äãåø äøáéòé.
ñãø
äñéîðéí äåà îãåé÷. ùùú äñéîðéí äâãåìéí îééöâéí ðáåàéú âí àú ùù äú÷åôåú ùîú÷ãîåú
ìôé ñãø äñéîðéí. ëì ñéîï îééöâ ùðä àçú, àæ 6 ùðéí åàæ 36 ùðéí, åäëåì çåæø ùåá.
äîùîòåú äéà, ùäñéîðéí çåæøéí äéñèåøéú 12 ôòîéí ëôåì 36 ùðéí = ôòîééí 216 ùðéí
àå 432 ùðéí. îñôø æä úåàí àú äæîï äâìåáìé äãøåù òì îðú ìäùìéí àú äîèøåú äðáåàéåú
áòåìí. éù âí ñéîï îçæ÷ ìçéùåá æä, äåà ñéîï "äøùåú åäàçøéåú ùðéúðå ìôøõ
áòðééï áéú äúôéìä ùì äâàåìä äùìîä", ùáå äâåàì äàçøåï çééí îñáéø ëé "áòåã
ë-400 ùðéí îäéåí, áéï 400 ì-500 ùðéí ìà éäéä òåã öåøê ìäðéç úôéìéï ááéú äëðñú
äîñåøúé". àðå éëåìéí ìäñé÷ îëê ùéäéä æä áéï 400 ì-500 ùðéí, àê ÷øåá éåúø
ì-400. ìôéëê äæîï ùì 432 ùðéí ùðéúï áñéîðéí òåðä ìçéùåá æä.
äáùåøä
äùáéòéú:
äãåø äøáéòé îúééçñ ìãåø àçã àøåê åëôåì. äçéùåá äàøåê äåà æä ùì äâàåìä äùìîä.
äçéùåá ä÷öø äáåçï ùðéí áåããåú îñééò ìò÷åá àçø ìåç äùðä äçãù, äîáåññ òì ñéîðé
äâàåìä. çéùåá 6 äùðéí (ìëì ñéîï ùìí) äåà æä ùì äãåø äøáéòé. ìôéëê ñáøðå áúçéìä
ëé 6 ôòîéí 6 ùðéí îééöâéí àú äçì÷ äøàùåï ùì äãåø äøáéòé å-6 ôòîéí 6 ùðéí ðåñôåú
(äåàéì åäñéîðéí îåùìîéí ãøê îëôìúí, ëôé ùäåëç ãøê ëôéìåú ùùú äñéîðéí áùðä äùðééä
ùì äñéîðéí) îééöâéí àú äçì÷ äùðé ùì äãåø äøáéòé åìîòùä îùìéîéí àú äãåø äøáéòé
äëôåì.
ìàçø
ùðúééí ùì äñéîðéí äùìîéí çéùáðå àú ùðåú äãåø äøáéòé áîåðçéí ùì 72 ùðéí. æäå
äâáåì ùçéùåáðå éëåì äéä ìäâéò àìéå, îáìé ìðçù. éãòðå âí ëé äú÷åôä äééçåãéú ùì
éåí ä' äâãåì åäðåøà úâéò áçì÷ äùðé ùì äãåø äøáéòé, àê îàçø ùìà éëåìðå ìàîåã àú
ëì äòðééï áîãåé÷, äâéòå ùðé çìåîåú ðôøãéí ìãáåøä, åìôéäí äãåø äøáéòé àåøëå 65
ùðéí (åìà 72 ëôé ùñáøðå áúçéìä), åéù ìçì÷å ìçì÷éí áðé 35 å-30 ùðéí áäúàîä
åëï çìåí ìâ'éåæôä åìôéå çîù äùðéí äàçøåðåú ùì äãåø äøáéòé äï áñéîï äáðééï äçãù.
ìôéëê äîçæåø ä-12 ùì 6 äùðéí áúåñôú ùðä àçú ùì äîçæåø ä-11 äí ìîòùä ëáø çì÷
îú÷åôú äùìåí äøàùåðä åäçãùä ùì ãåøåú äâàåìä äùìîä, åàéï àåúï ùðéí ðçùáåú ëçì÷
îï äãåø äøáéòé.
äáùåøä
äùîéðéú:
ëàùø ñôø äâàåìä äùìîä ðôúç ìòåìí áæëåú äâåàì äàçøåï çééí (àôéìå àí îòèéí îàåã áùðéí
äøàùåðåú îåãòéí ìâéìåé äçãù), îâéòä äúðâùåú æîðéí äéñèåøéú – ùì äâòú äãåø
äøàùåï ùì ú÷åôú äâàåìä äùìîä åùì äãåø äøáéòé äñåôé.
áñéîðéí
äãåø îëåðä äãåø äøáéòé äëôåì äðòú÷, ëîåñáø. æäå äãåø ùáå äîìçîåú áéï ëåçåú äèåá
ìáéï ëåçåú äøò îâéòåú ìùéàï. áãåø æä ä' àìåäéðå îøàä àú âãåìúå áîñâøú éùåòú
äâàåìä äùìîä åëï àú ðåøàåúå áîìçîåú ä' ðâã ëì öåøåú äàìéìåú åäøåò áéîé äãéï
äàçøåðéí.
äáùåøä
äúùéòéú:
äùí "ãåø øáéòé" ðåáò éùéøåú îï äãéáø äùðé, ëùäæîï äëôåì ùì îìçîåú ä'
ðâã äàìéìåú åäøòåú ùì äãåø äøáéòé åùì äâàåìä äùìîä ùì ä' "ìàìôéí" îøåîæ
ááéøåø áôñå÷éí: "ã ... ëÌÄé àÈðÉëÄé éÀäåÈä àÁìÉäÆéêÈ, àÅì
÷ÇðÌÈà--ôÌÉ÷Åã òÂåÊï àÈáÉú òÇì-áÌÈðÄéí òÇì-ùÑÄìÌÅùÑÄéí
åÀòÇì-øÄáÌÅòÄéí, ìÀùÒÉðÀàÈé. ä åÀòÉùÒÆä çÆñÆã, ìÇàÂìÈôÄéí--ìÀàÉäÂáÇé,
åÌìÀùÑÉîÀøÅé îÄöÀåÊúÈé" (ùîåú, ë', 4-5).
äãåø
äéãåò ùì éîé äãéï äàçøåðéí îøåîæ áãáøé éò÷á àáéðå, ùðéñä ìâìåú ìáðéå îä é÷øä
áàçøéú äéîéí, òì àó ùìà éëåì äéä ìòùåú æàú, ëîåñáø òì éãé çæ"ì.
äáùåøä
äòùéøéú:
äñéîðéí äùìîéí îñô÷éí àú ñéîðé áéú äúôéìä äîðåáà ùì äâàåìä äùìîä, äàäåá òì éãé
òí éùøàì åàåîåú äòåìí. ëàùø äñéîðéí éøãå äí âéìå 7 îæáçåú úôéìä áñéñééí åîçöìú
àñìàí.
îï
äñéîï äøàùåï ðåáòéí îçöìú äàñìàí (áæëåú éùîòàì áï àáøäí åäâø) åîæáç îìëéöã÷
òáåø öàöàé îìëéöã÷, äðåáò îëåëá îìëéöã÷.
îï
äñéîï äùðé ðåáò îæáç äëåäï äîùåç (áæëåú äùåôè äîùåç áîìëåú äùîéí).
îï
äñéîï äùìéùé ðåáò îæáç àôøéí (áæëåú äàåø ùì äáùåøä äçãùä, äîàôùøú ìîéìéåðé
ðùîåú äöàï äðàáã ùì áéú éùøàì, ùàéáãå àú æäåúï áòåìí äðåöøé, ìçæåø ìâáåìåú
äàîåðä äàîéúéú, äçå÷ äàîéúé åäîñåøú äàîéúéú, ëôé ùðùîåúéäí îùååòåú).
îï
äñéîï äøáéòé ðåáò îæáç éäåãä (ñéîï äçîåø, îùéç áï ãåã, ìëì îé ùðåìã éäåãé àå
ùäúâééø) åîæáç éùøàì äâãåì (ñéîï äçîåø äàåðéáøñàìé, îùéç áï éåñó) òáåø ëì
äàðùéí ùäéðí çì÷ îï äâàåìä äùìîä. àì úúáìáìå! äçîåø òöîå àéðå îùéç áï ãåã àå
îùéç áï éåñó àìà îçæé÷ äîôúç åðåùà äñéîï ùì äçîåøéí äòúéãééí åä"îùéîåú"
äëäåðúéåú, ùúãøåùðä áòúéã îùéçä áøùåú äùåôè äîùåç áîìëåú äùîéí, äâåàì çééí.
ñéîï äçîåø ÷åáò àú ëì äîôúçåú äçùåáéí ùì äâàåìä äùìîä, ëãé ùëì äçîåøéí äòúéãééí
åäëåäðéí éåëìå ìäéåú áàåôï éùéø úçú ñîëåú äùåôè äîùåç áîìëåú äùîéí.
îï
äñéîï äçîéùé ðåáò îæáç äðáéà (áæëåú äîñåøú äðáåàéú ùì àìéäå äðáéà, æëøå ìáøëä,
ùîîðä ëì äáùåøåú äðáåàéåú ùì äâàåìä äùìîä îáåùøåú).
îï
äñéîï äùéùé ùì úçééú äöãé÷ çééí ðåáò îæáç äùåùðä (îæáç äîééöâ àú áéú ñôø
äùåùðä, áå ìåîãéí àåãåú äâàåìä äùìîä).
äáùåøä äàçú òùøä:
áéú äúôéìä ùì äâàåìä, îìáã äôéëúå ìøùú áúé úôéìä òåìîéú, äåà áéú äî÷ãù äùìéùé àùø
ðåáà ëé éå÷í áéøåùìéí. äåà âí ð÷øà áñéîðéí áéú äúôéìä áï 7 ä÷åîåú, 13 îæáçåú
äúôéìä åîçöìú äàñìàí:
÷åîä øàùåðä - îçöìú äàñìàí åáéú ñôø
ùéå÷í ììéîåã äâéìåé äçãù.
÷åîä ùðééä - îæáç éäåãä, îæáç áðåú
éò÷á, áéú ñôø àñúø.
÷åîä ùìéùéú - îæáç îìëéöã÷, îæáç
äòîéí, áéú ñôø äùåùðä äöäåáä (éìå-øåæ).
÷åîä øáéòéú - îæáç éùøàì äâãåì
åäîùøãéí ùì ñéîï äçîåø àåëì ìçí, ééúëï ùâí îæáç äçúåðåú.
÷åîä çîéùéú - îæáç àôøéí, îæáç áðåú
éò÷á, áéú ñôø äùåùðä.
÷åîä ùéùéú - îæáç äðáéà (áùåøåú çùåáåú
ðéúðåú îîæáç æä), áéú ñôø äñéîðéí äðáåàééí ùì äãåø äøáéòé, îæáç äìååééúðéú.
÷åîä ùáéòéú - îæáç äëåäï äîùåç, îæáç
äëåäðú äîùåçä, áéú ñôø äëäåðä äçãùä ùì áéú äâàåìä äùìîä.
äáùåøä äùúééí òùøä:
ùùú äñéîðéí éçã îòðé÷éí àú äáùåøä äëììéú äâãåìä äøàùåðä ùì äâàåìä äùìîä, åðéúï ìäúééçñ
àìéäí áàåôï äáà:
áæëåú äòðååä äâãåìä åä÷åøáï ùì äöãé÷
äðñúø, äâåàì äàçøåï äðáçø ùì äâàåìä äùìéùéú äùìîä, çééí, ñôø àáøäí, äîëåðä ñôø
äëåëáéí, ðôúç ìòåìí.
òí áçéøú àì ùãé áöãé÷ çééí ëâåàì
äàçøåï, ìàçø ù÷åøáðå äàçøåï ùì äöãé÷ äåùìí, äåà äåáà ìàçø îåúå àì
"äéëìå" áîìëåú äùîéí äçãùä, ëùåôè äîùåç ùì îìëåú äùîéí. ìôðéå ðéöáåú
îãøâåú äùéù äìáï ùì äîéãåú, äîâéòåú àì äàøõ åîàôùøåú ìàðùéí ìäéåú øàåééí ìîìëåú
äùîéí.
áæëåúå, ñéîðé äáùåøåú äðôìàåú
äàåðéáøñàìéåú äçãùåú éåøãéí éçã òí äåøàåú ìéñåã áéú äúôéìä ùì äâàåìä äùìéùéú
äùìîä.
ìîèøåú éñåã ñéîðé áéú äúôéìä äçãù
áòåìí åéñåã ñéîðé ëäåðúå, åëãé ìäåøéã àú äáùåøåú åàú äùéòåøéí ùì äâåàì äàçøåï
ìòåìí, äñéîï äçãù ùì äçîåøéí äàåëìéí àú ìçí äâàåìä ðéúï áñéîðéí.
äòåìí ðëðñ ëòú àì äãåø äøáéòé äîðåáà,
äîúàôééï áîäéøåú òöåîä ùì àéøåòéí. äáùåøåú äðáåàéåú ùì äãåø äøáéòé äëôåì åùì
éåí ä' äâãåì åäðåøà äú÷áìå òì éãé äúìîéãéí. äñéîï òöîå äåà áùåøä ðáåàéú òáåø
éùøàì åäòåìí, äîëøéæä òì áìáåì ðåøà åòì ÷åðôìé÷è, ùáàåøç ðñ éäôåê ìîáðä îãäéí
ùì ùìåí åäøîåðéä.
äîåøä çééí îú å÷í ìúçééä. äåà çé
áîìëåú äùîéí äçãùä, ëùùéòåøéå åøåç ùéòåøéå ÷îå ìúçééä òáåø äòåìí ãøê äñéîðéí
äùìîéí ùì äâàåìä äùìîä.
äáùåøä äùìåù òùøä:
ñôø äñéîðéí ùì äâàåìä äùìîä àéðå îåæëø éùéøåú áðáåàú éåàì â', 1, àê äåà ëï
îøåîæ áä.
òì àó ùáæîï ëúéáúé àðå òãééï îåòèéí
îàåã, åðøàä ëé äúôùèåú äãáøéí ìàðåùåú ëåìä ðøàéú áìúé éùéîä, ðéúï ìäúâáø òì
÷åùé æä ãøê ä÷ãîä áøåøä ùì äðáåàä äð"ì áàåø äñéîðéí äùìîéí.
äðáåàä àåîøú: "åÀäÈéÈä
àÇçÂøÅé-ëÅï, àÆùÑÀôÌåÉêÀ àÆú-øåÌçÄé òÇì-ëÌÈì-áÌÈùÒÈø, åÀðÄáÌÀàåÌ, áÌÀðÅéëÆí
åÌáÀðåÉúÅéëÆí; æÄ÷ÀðÅéëÆí, çÂìÉîåÉú éÇçÂìÉîåÌï--áÌÇçåÌøÅéëÆí, çÆæÀéÉðåÉú
éÄøÀàåÌ".
îòè ìôðé ëï äðáéà éåàì ðéáà òì äçæøä
ìàøõ éùøàì åòì ääùâçä äîåøâùú ùì ä'. îãéðú éùøàì àëï ðåñãä îçãù áàãîú àøõ
éùøàì, åëï éùðí øáéí äçùéí áäùâçú ä'.
ùéîå ìá ùîãéðú éùøàì ðîöàú áùðúä ä-40,
ëàùø îâéòä äùðä äçîéùéú ùì äñéîðéí äùìîéí (ø÷ äñéîï äùìí äçîéùé äåà ñéîï ùîúøçù
áéùøàì. äåà îåúàí ìùðä ùáéï àôøéì 1987 ìàôøéì 1988[6]).
àøáòéí ùðä äï òãééï òåÌáÌø áðåâò ìøåçðéåú äçãùä ùîâéòä, ëùäùðä äçîéùéú îééöâú
àú äúçìúä.
ñéîðé äâàåìä äùìîä îééöâéí åîëéìéí àú
äøåç äçãùä, àìéä îúééçñú ðáåàú éåàì, åäí îú÷áìéí ãøê çìåîåú ðáåàééí åçæéåðåú
ðáåàééí.
çìåîåú åçæéåðåú àìå ð÷øàéí ðáåàééí áùì
úåëðí åìà îàçø ùîé ùî÷áìí äåà ðáéà. ñéáä ðåñôú ìäéåúí ðáåàééí äéà ùäðáåàä
áéåàì, äîáùøú òìéäí åäîñáéøä ùòì äøåç "ìäéùôê" òì ëì äàðåùåú, îåúàîú
ìàåúí çìåîåú åçæéåðåú.
îäåúé ìäáéï, ùäçìåîåú äðáåàééí äðôìàéí
ùì äâàåìä äùìîä åùì äãåø äøáéòé, ìäí çéëéðå, äú÷áìå òì éãéðå - çîåøéí, ñåñéí,
ëìáéí åùååøéí. àðå ñéîðéí ùì áòìé çééí òì äàøõ. àðå àðùéí ôùåèéí, ìà ôéìåñåôéí
àå úìîéãé çëîéí. áéðéðå ðîðéí éäåãéí, îåñìîéí åöàöàé îìëéöã÷ (ùøåáí ðåöøéí
ìùòáø), ðéîåìéí åìà ðéîåìéí. îé ùäéä ÷øåá àå äú÷øá, åäééúä ìå äàîåðä, ÷éáì
çìåîåú ðáåàééí.
òðééï æä îäåúé ìëì äâéìåé äçãù. ãøê
äàåðéáøñàìéåú ùì äñéîðéí òöîí éëåìä äøåç äçãùä ìäôåê ìéøåùú ëì áï úîåúä, ùéù ìå
àîåðä áñéîðéí äçãùéí îàú ä', äîùìéîéí àú äâàåìä äùìîä.
[1] àðé ëåúá ëàï áâåó ùìéùé éçéã, îàçø ùàðå îùúîùéí
áçìåîåú áä÷ùøéí øáéí àçøéí áñôø ùåùðú îùðú çééí.
[2] îãåáø áàøáòú ëåëáé ä"éãéú" ùì äòâìä
äâãåìä (äîö÷ú äâãåìä).
[3] áàåôï ëììé, ÷åùéé äâãåì áäáðú äñéîï áúçéìúå äéä,
ùëì îä ùéãòúé òì äöãé÷ çééí áîäìê 13 äùðéí ìöéãå ëúìîéã, òì úô÷éãå, òì ãøâúå
äðòìä åëå' äéå áä÷ùø ìñåã äöãé÷ ëé äåà øàù ì"å äöãé÷éí äðñúøéí åìà áä÷ùø
ìäéåúå äâåàì àå áä÷ùø ìñåâéåú äâàåìä äùìîä. îáçéðú òöîï, îãåáø áùúé ÷èâåøéåú
ðôøãåú ìâîøé, ëùäîòáø îàçú ìùðééä äéä îåøëá òáåøé. àðé î÷ååä ìäñáéø àú äòðééï
áàåôï øçá éåúø áëúáéí.
[4] ëì ääñáøéí ìäìï äí ìîòùä áùåøåú øùîéåú ùì äâàåìä
äùìîä. îñôøé äáùåøåú ðåòãå ø÷ ìùí çìå÷ú äè÷ñè ìçì÷éí.
[5] äîåðç ñôø äëåëáéí ìà éãåò áîñåøú. àðé ÷éáìúé àú
äùí éùéøåú îï äîåøä çééí. áäîùê äâéò ñéîï äëåëáéí ùâéìä àú æäåúå.
[6] ìîòùä äñéîðéí áùðä äçîéùéú äöáéòå, ëé òìéðå
ìäúëåðï ìòáåø ìéùøàì, îä ùðòùä áñåó äùðä äùéùéú.